Đối với những ai đam mê bộ môn thể thao vua chắc hẳn không còn xa lạ với ký hiệu CM. Những vẫn còn có một số người thắc mắc chưa hiểu ký hiệu CM là gì? Để trả lời câu hỏi trên các bạn hãy cùng chúng tôi giải đáp qua bài viết sau nhé.
CM là gì trong bóng đá?
Theo như nhà cái uy tín rubik88 chia sẻ, CM là từ viết tắt của Central Midfielder là vị trí tiền vệ trung tâm. Các cầu thủ ở vị trí tiền vệ có một vai trò vô cùng quan trọng. Trong bóng đá thì cá cầu thủ giữ vai trò tiền vệ sẽ ở vị trí phía trên hậu vệ, nhưng lại ở phía dưới tiền đạo.
Vì thế, tiền vệ giữ một vai trò rất quan trọng trong việc cản bóng và phá bóng của cầu thủ ở đội đối phương, để lấy được bóng về và truyền cho tiền đạo ghi bàn thắng. Nếu có cơ hội thì tiền vệ cũng có thể ghi bàn thắng.
Chắc hẳn bạn cũng biết răng tùy vào trường hợp cụ thể trên sân mà tiền vệ trung tâm sẽ tiến hành lùi về vị trí hậu vệ để phòng ngự, với mục đích tạo sự vững chắc cho hàng phòng thủ của đội mình. Trong trường hợp muốn duy trì được thế trận, hay giữ điểm thì lúc này chiến thuật phòng thủ sẽ được các huấn luyện viên tung ra. Khi đó, những cầu thủ tiền vệ sẽ phải thường xuyên lùi về hơn.
Lịch sử và sự tiến hóa của vị trí CM
Vị trí tiền vệ trung tâm có nguồn gốc từ những năm đầu thế kỷ 20, khi bóng đá chuyển từ lối chơi thô sơ sang chiến thuật có tổ chức. Trong hệ thống WM (3-2-2-3) của Anh những năm 1920-1930, CM được gọi là “inside forward” – tiền đạo cánh trong, nhưng dần dần lùi sâu hơn để hỗ trợ. Đến những năm 1930-1940, huấn luyện viên người Ý Vittorio Pozzo với hệ thống Metodo đã định hình CM như “centromediano metodista” – người điều phối trung tâm, vừa phá bóng vừa kiến tạo. Ông sử dụng vị trí này để kiểm soát trận đấu, giúp Ý vô địch World Cup 1934 và 1938.
Sự bùng nổ thực sự đến với “Total Football” của Hà Lan những năm 1970, do Johan Cruyff và Rinus Michels phát triển. CM lúc này trở thành “box-to-box” – chạy khắp sân, từ phòng ngự đến tấn công. Johan Neeskens là biểu tượng, với khả năng chạy không mệt mỏi và ghi bàn từ tuyến giữa. Sang thập niên 1990, vị trí CM đa dạng hóa: từ deep-lying playmaker như Xabi Alonso đến destroyer như Claude Makelele. Ngày nay, với dữ liệu phân tích (như từ Opta), CM phải thích ứng với pressing cao và chuyển trạng thái nhanh, như trong triết lý của Pep Guardiola hay Jurgen Klopp. Theo Statista, từ 2010-2025, số bàn thắng từ CM tăng 40%, chứng tỏ vai trò tấn công ngày càng nổi bật
Vai trò và trách nhiệm của CM trên sân
Theo tham khảo từ những người tham gia tìm hiểu về Rubik88 CEO Minh Trang, CM là “trái tim” của đội bóng, hoạt động ở khu vực trung tâm sân (khoảng 30-40m từ khung thành). Vai trò chính bao gồm:
- Kết nối và phân phối bóng: Nhận bóng từ hậu vệ, chuyền cho tiền đạo hoặc cánh. Họ phải có tầm nhìn để thực hiện đường chuyền dài chính xác, kiểm soát nhịp độ – chậm lại để giữ bóng hoặc tăng tốc cho phản công.
- Phòng ngự: Phá lối chơi đối phương, tắc bóng, chặn đường chuyền. Một CM tốt có thể thực hiện 5-7 pha tắc bóng/trận, giúp giảm 20-30% cơ hội ghi bàn của đối thủ.
- Tấn công: Hỗ trợ dâng cao, sút xa, kiến tạo hoặc ghi bàn từ tuyến hai. Trong các trận lớn, CM thường chạy 10-12km, nhiều nhất đội.
- Cân bằng đội hình: Trong sơ đồ 4-3-3, hai CM (một thiên về phòng ngự, một tấn công) tạo “double pivot” để bảo vệ hàng thủ mà vẫn hỗ trợ tấn công.
Quy trình hoạt động của CM theo hành trình trận đấu: Ở giai đoạn đầu, giữ vị trí để pressing; giữa trận, kiểm soát possession; cuối trận, dâng cao để pressing cao. Ví dụ, trong trận chung kết World Cup 2018, Luka Modric (CM Croatia) kiểm soát 60% bóng, giúp đội lọt vào chung kết dù thua Pháp.
Những kỹ năng cần có để trở thành tiền vệ trung tâm
Một tiền vệ trung tâm khi thi đấu trên sân sẽ cần phải đáp ứng được những kỹ năng cần thiết như sau:
- Chuyền bóng: Đây là kỹ năng bắt buộc phải có, nhất là những tiền vệ trung tâm hàng đầu. Bởi nhiệm vụ chính của tiền vệ trung tâm chính là phân phối bóng, chuyền bóng lên tuyến trên cho các đồng đội của mình bằng cả những đường chuyền ngắn hay chuyền dài. Để làm được điều này thì ngoài khả năng chuyền bóng, họ còn phải có một tầm nhìn tốt. Giúp những đường chuyền của mình có độ chuẩn xác cao nhất.
- Khả năng kiểm soát bóng: Giữa sân luôn là vị trí nóng bóng nhất trên sân, bởi vậy các tiền vệ trung tâm phải có cho mình một khả năng kiểm soát bóng tốt. Để đối thủ của mình không thể lấy được bóng khỏi chân và triển khai những đường phản công nhanh.
- Khả năng dứt điểm: Trong những trận đấu bế tắc, họ luôn tỏa sáng với những cú dứt điểm để khai thông thế bế tắc cho đội bóng. Và thường thì khả năng dứt điểm của các tiền vệ trung tâm chính là khả năng dứt điểm từ xa.
- Khả năng hỗ trợ phòng ngự: Vị trí tiền vệ trung tâm là chơi ngay trên hàng hậu vệ, vậy nên họ cũng cần phải hỗ trợ cho tuyến sau rất nhiều nếu như đội khách đang tổ chức tấn công. Và để thực hiện được nhiệm vụ này hiệu quả thì họ phải có cho mình một khả năng phòng ngự ở mức ổn, khả năng che chắn tốt.
Những cầu thủ tiền vệ trung tâm hay nhất thế giới
Làm sôi động không khí trên những nhà cái uy tín nhất hiện nay đó chính là các trận đấu bóng đá có sự góp mặt của những tiền vệ trung tâm hay nhất thế giới hiện nay như:
- Diego Maradona
- Johan Cruyff
- N’Golo Kante
- Zinédine Zidane
- Xavi Hernandez
- Steven Gerrard
- Sergio Busquets
- Kevin De Bruyne
- Toni Kroos
- Luka Modric
- Andres Iniesta
- Paul Pogba
- Thiago Alcantara
- Frenkie de Jong
- Bernardo Silva
- Bruno Fernandes
Đây đều là những cầu thủ được quan tâm nhất thời gian gần đây bởi lối chơi xuất sắc trên sân thi đấu và đã không ít lần mang lại nhiều chiến thắng đến cho đội bóng của mình.
Thách thức và cách khắc phục khi chơi CM
Dù quan trọng, CM đối mặt nhiều thử thách: Chạy nhiều dẫn đến mệt mỏi; pressing cao tăng rủi ro chấn thương (như gân kheo); cạnh tranh khốc liệt từ đối thủ. Trong bóng đá hiện đại, thuật toán VAR và dữ liệu theo dõi làm tăng áp lực đọc trận.
Giải pháp: Huấn luyện viên như Xabi Alonso (Leverkusen) nhấn mạnh phục hồi (yoga, dinh dưỡng) và phân tích video để dự đoán. Cầu thủ trẻ cần tập trung kỹ thuật từ nhỏ, như qua học viện Aspire (Qatar). Ở Việt Nam, AFF khuyến khích đào tạo CM qua các trại hè.
Tương lai của vị trí CM trong bóng đá
Với công nghệ VAR, AI phân tích và pressing toàn sân, CM sẽ tiến hóa thành “midfield orchestrator” – điều phối thông minh hơn. Theo Gartner, đến 2030, 70% đội bóng dùng dữ liệu để tối ưu CM. Các tài năng như Pedri (Barca) hay Enzo Fernandez (Chelsea) đại diện cho thế hệ mới: trẻ, đa năng, thích ứng metaverse training.
Ở Việt Nam, với sự phát triển của V-League và U23, CM như Do Hung Dung đang dẫn dắt thế hệ trẻ hướng tới World Cup 2030.
Như vậy, với bài viết trên bạn đã hiểu được CM là gì trong bóng đá cùng những vai trò và kỹ năng cần có của một cầu thủ chơi ở vị trí CM.